زندگي ‌‌‌۲/ ۹ ‌‌ميليون ‌نفر زير خط ‌فقر شديد ‌و ‌‌مطلق

زندگي ‌‌‌۲/ ۹ ‌‌ميليون ‌نفر زير خط ‌فقر شديد ‌و ‌‌مطلق
سرمايه - وزير رفاه در كميسيون اجتماعي مجلس اعلام كرد: «حدود 2/9 ميليون نفر زير خط فقر شديد و مطلق هستند كه حدود 5/10 درصد از شهري‌ها و 11 درصد از روستاييان زير خط مطلق فقر هستند.»با اين همه وي باز هم از اعلام خط فقر خودداري و تنها به ارايهء آمار و ارقام خط فقر شديد و مطلق بسنده كرد و حتي برنامه‌اي نيز براي كاهش اين آمار ارايه نكرد. اين در حالي است كه بند «ج» مادهء 95 قانون برنامهء چهارم توسعه تصريح كرده است كه دولت مكلف به شناسايي و تحت پوشش قرار دادن تمامي خانوارهاي زير خط فقر مطلق حداكثر تا پايان سال دوم برنامه به طور كامل از سوي دستگاه‌ها و نهادهاي متولي نظام تامين اجتماعي است. همچنين دولت مكلف به تعيين خط فقر و تبيين برنامه‌هاي توانمندسازي متناسب و سامان‌دهي نظام و خدمات اجتماعي است. اما آن‌چه كه تاكنون دولت ارايه نكرده است تعريف نامشخصي از خط فقر بوده و تاكنون نيز خط فقر را نيز اعلام نكرده است.تاكنون حداقل چهار نوع خط فقر نسبي، مطلق، شديد و خشن در ايران تعريف شده اما اجماع نظر در مورد يك تعريف كلي و واحد تاكنون صورت نگرفته است.در دنيا فقر تعاريف و نام‌هاي مختلف و متفاوتي دارد و وزارت رفاه باوجود وظيفهء قانوني خود و وظيفهء تعيين شدهء دولت در قانون بودجهء سال‌هاي 84 تا 86 كه وزارت رفاه موظف به تعيين خط فقر شده اين وزارتخانه تاكنون تنها خط فقر نيمهء نخست سال 84 را اعلام كرده است و پس از آن نيز وزير رفاه اعلام كرد كه مايل به تعيين خط فقر نيست بلكه قصد دارد «خط بقا» را تعيين كند، يعني خطي كه از خط فقر خشن (كه مولفهء آن استفاده از هزار كالري انرژي توسط هر فرد است) پايين‌تر است. هفتهء گذشته وزير رفاه طي گزارشي كه به كميسيون اجتماعي مجلس ارايه كرد خط فقر شديد را بدون اعلام خط فقر اعلام كرد.خط فقر شديد،65 هزار تومانموسي‌الرضا ثروتي نمايندهء بجنورد و عضو كميسيون اجتماعي مجلس گفت:«وزير رفاه و تامين اجتماعي آمار دقيق و كارشناسي جمعيت زير خط فقر كشور و اعتبار موردنياز براي پوشش كامل اقشار آسيب‌پذير را در گزارشي به كميسيون اجتماعي مجلس ارايه كرده است.» وي افزود: «خط فقر شديد شهري 65 هزار تومان با نرخ 2/8 درصد اعلام شد كه به اين ترتيب جمعيت زير خط فقر شديد شهري يك ميليون و 278 هزار نفر است، اما تعداد روستاييان زير خط فقر شديد حدود 661 هزار و 700 نفر با نرخ 9/2 درصدي اعلام شد كه اين افراد درآمدي بالغ بر 51 هزار و 400 تومان داشته‌اند.»ثروتي تعداد كل جمعيت زير فقر شديد روستايي و شهري در كشور را حدود يك ميليون و 939 هزار و 700 نفر طبق گزارش‌هاي ارايه شده اعلام و خاطرنشان كرد: «خط فقر مطلق شهري طبق اين گزارش حدود 162 هزار و 500 تومان و نرخ آن 5/10 درصد در شهر و 11 درصد در روستا عنوان شده است كه جمعيت زير خط فقر مطلق شهري چهار ميليون و 739 هزار نفر و جمعيت زير خط فقر مطلق روستايي دو ميليون و 610 هزار نفر است.»وي افزود:‌«در مجموع حدود هفت ميليون و 303 هزار نفر زير خط فقر مطلق در كشور وجود دارد كه با در نظر گرفتن جمعيت خط فقر شديد شهري و روستايي 9 ميليون و 242 هزار و 700 نفر در كشور زير خط فقر شديد و مطلق هستند.»ايـن عضو كميسيون اجتماعي مجلس يادآور شد: «ميزان مواد غذايي تامين‌كننده در روز براي هر فرد طبق الگوي غذايي حدود دو هزار و صد كيلو كالري است. براساس آمارهاي ارايه شده از سوي جامعه‌شناسان و با توجه به گزارش‌ها و تغيير تعداد جمعيت، ‌وضعيت اقتصادي و تورم موجود در كشور به نظر مي‌رسد حدود 12 ميليون نفر در كشور زير خط فقر شديد و مطلق باشند چرا كه آمارهاي استناد شده مربوط به سال‌هاي پيش است.»ثروتي در مورد چتر حمايتي و اسـتقـرار نظام جامع رفاه و تامين اجتماعي گفت: «در راستاي استقرار نظام جامع رفاه و تامين اجتماعي، چتر حمايتي و شناسايي و تحت پوشش قراردادن اين اقشار در پنج سال گذشته اقداماتي صورت گرفته است كه در راستاي آن در سال 81 به خانواده‌هاي يك نفره هشت هزار تومان به‌عنوان مستمري ماهانه و خانواده‌هاي پنج نفره 18 هزار تومان پرداخت مي‌شد كه نرخ تورم در سال 81، حدود 8/15 درصد و افزايش هزينهء پرسنلي دولت نيز 5/23 درصد بود.»وي افزود: «در سال 84 در لايحهء بودجهء دولت مستمري مددجويان تحت پوشش تامين اجتماعي (بدون تغيير) حدود هشت تا 18 هزار تومان تعيين شده بود كه مجلس زمان بررسي لايحهء بودجهء سال 84 مستمري و ماهانهء اين افراد را با صددرصد افزايش ببه16 تا 26 هزار تومان رساند كه نرخ تورم در اين سال حدود 1/12 درصد اعلام شده بود.»عضو كميسيون اجتماعي با بيان اين‌كه «در سال 85 به حدود 9 ميليون نفر از نيازمندان زير پوشش و غير‌تحت پوشش به طور سرانه 40 هزار تومان كالاي اساسي و بن كالا داده شد»، گفت: «در چنين شرايطي يك خانوادهء پنج نفره حدود 200 هزار تومان بن يا كالاي اساسي دريافت كرده‌اند در سال‌جاري نيز دولت يك ميليون نفر از افرادي كه موفق به دريافت اين حمايت‌ها نشده بودند با اعتباري معادل 18 ميليارد تومان تحت پوشش كميتهء امداد قرار داد.»برخي از كارشناسان معتقدند، با توجه به رشد روزافزون جمعيت، تورم و بيكاري فزاينده در جامعه اين تعداد بسيار بيش‌تر از رقم اعلام شده است اما با اين حال دولت و وزارت رفاه همچنان اعلام خط فقر را بي‌جواب گذاشته‌اند و در ضمن از مولفه‌هاي موثر در اعلام خط فقر و برنامه‌هاي فقرزدايي دولت هيچ صحبتي نكرده‌اند.نقشهء فقرچندي پيش دولت با وجود اعلام نكردن خط فقر، اعلام كرد كه قصد تهيهء نقشهء فقر با همكاري وزارت كشور را دارد و در صورت اتمام اين نقشه مي‌توان به ميزان افراد نيازمند و تعداد آن‌ها در استان‌هاي مختلف شهرها و روستاها دسترسي پيدا كرد.گزارشي كه در سال 85 در مورد اين نقشه مـنتشـر شـد، نشان مي‌دهد شاخص فقر(شاخصي كه بين صفر و يك حركت مي‌كند و هرچه به سمت يك نزديك‌تر باشد فاصله جمعيت تا خط فقر كم‌تر است) در مناطق روستايي و شهري تفاوت بسيار دارد و روستاييان به خصوص در مناطقي مانند گرگان، زاهدان، كرمانشاه و ... از درصد بيش‌تر جمعيت نزديك به خطر فقر برخوردارند.