Monday, September 03, 2007

تحليل بوستون گلوب جسارت در دو جبهه

جسارت در دو جبهه
تحليل بوستون گلوب - سه شنبه 13 شهریور 1386 [2007.09.04]
مايکل اسلکمن – نازيلا فتحي
به گزارش نيويورک تايمز رهبران ايران ديروز اظهارات جسورانه ای در دو موضوع ايراد کردند. رييس جمهور از در اختيار داشتن 3000 دستگاه سانتريفوژ فعال برای غنی سازی اورانيوم خبر داد و رهبر اين کشور نيز از سوی ديگر فرمانده جديدی را به سپاه فرستاد که در کارنامه اش رهبری يک يورش نظامی به دانشجويان را دارد.
اين دو پيام در حالی صادر شده که تنها چند روز پيش مقام عالی سازمان ملل در امور هسته ای گفته بود ايران تن به مصالحه ای قابل توجه در بحث هسته ای داده است. اقدامی که به گفته تحليلگران سياسی در ايران برای کاهش فشار ايالات متحده بر سر برنامه هسته ای و دخالتهايش در عراق انجام شده است. اين وقایع در حالی است که دستگاه ديپلماسی بوش به خاطر پيشرفت ها در گفتگو با کره شمالی برای توقف برنامه های هسته ای بسيار خشنود است.
زمان بندی واهمیت آنچه از سوی ايران عنوان شده ممکن است تنها از نظر سياسی و نه محتوای واقعی آن چشمگير باشد، خصوصا" در مورد اظهارات محمود احمدی نژاد که دستيابی ايران به هدف خود در راه اندازی 3000 دستگاه سانتريفوژ را اعلام کرده است.
بسياری از متخصصين فنی در مورد ادعاهای گاه و بيگاه ايران در پشت سر گذاشتن مرحله غنی سازی اورانيوم ابراز ترديد می کنند و می گويند اغلب معلوم می شود اين گفته ها اغراق آميز بوده اند.
به نظر می رسد موضوع ديروز هم از همين نوع باشد. معذالک متخصصين هسته ای می گويند حتی اگر احمدی نژاد مشغول بازار گرمی باشد، واقعيت يافتن اين رويا فقط به مدت زمان بستگی دارد. بر اساس آخرين گزارش سازمان بين المللی انرژی هسته ای که پنج شنبه منتشر شد، ايران 1968 سانتريفوژ در حال کار برای غنی سازی اورانيوم، 328 عدد در مرحله آزمايش و 328 عدد در حال راه اندازی دارد که مجموع تعداد همه آنها به 2624 دستگاه در تاسيسات اصلی نطنز می رسد. اين گزارش می افزايد اظهارات ايران در مورد تعداد دستگاه های ذکرشده در متن گزارش تا تاريخ 19 آگوست يا دو هفته پيش درست و دقيق بوده است.دستيابی به هدف 3,000 دستگاه سانتريفوژ از سوی متخصصين امری چشمگير تلقی می شود. آنها می گويند اگر ايران اين تعداد دستگاه را برای مدت يک سال بی وقفه به کار گيرد، قادر به توليد مقدار اورانيوم غنی شده لازم برای ساخت يک بمب هسته ای خواهد بود.
اما محمد البرادعی، مدير آژانس بين المللی انرژی هسته ای در مصاحبه هفته گذشته خود گفت به نظر می رسد ايران عمدا" از سرعت اقدامات هسته ای خود کاسته است تا در برابر خواست شورای امنيت سازمان ملل برای توقف کامل اين اقدامات، وجهه ای مصالحت آميز به خود گرفته باشد. او گفت "احساسم به من می گويد" دليل اين کار ايرانی ها در وهله اول سياسی است. معذالک ادعای جديد احمدی نژاد نظرات البرادعی را به چالش می کشد و کشورهای غربی و ايالات متحده را ترغيب می کند تحريم های سخت تری عليه ايران ترتيب دهند. تلويزيون دولتی ايران احمدی نژاد را نشان داد در حاليکه می گفت: "غرب فکر میکرد با صدور يک قطعنامه ما تسليم می شويم اما حالا ما قدم ديگری را در پيشرفت هسته ای برداشته ايم و بيش از 3000 دستگاه سانتريفوژ در اختيار داريم و هر هفته يک آبشار جديد راه اندازی می کنيم."
کاخ سفيد هشدار داد دور تازه ای از تحريم ها برای فشار به ايران به خاطر خود داری از همکاری در راه است. رابرت دبليو سليترمن، يک سخنگوی کاخ سفيد، گفت: "اين نوع اظهارات با بيانات قبلی ايران درخصوص همکاری با آژانس بين المللی انرژی هسته ای نا همخوانی دارد."
پيام همزمانی که از سوی رهبر عاليرتبه ايران، آيت الله علی خامنه ای، برای تغيير فرمانده سپاه پاسداران صادر شد نيز برای ايالات متحده نشانی از بروز انشعابات آشکاردارد.
گزارشاتی در ميان بود که دستگاه ديپلماسی بوش برای اعلام نام سپاه پاسداران به عنوان يک سازمان تروريستی تلاش می کند تا راه را برای وضع تحريم ها عليه اين نيرو باز کند. سپاه بر همه ابعاد اقتصادی اين کشور کنترل دارد. (هفته گذشته يک مقام عاليرتبه وزارت خارجه که در بحث های داخلی آنها حضور دارد گفته بود ممکن است اين تحريم ها تنها متوجه شاخه قدس سپاه شود که به گمان ايالات متحده در عراق دخالت دارد.)
اعتقاد بر اين است که سپاه پاسداران در برنامه های هسته ای کشور هم نقش دارد. بنابراين هرگونه اقدامی از سوی ايالات متحده عليه سپاه يا شاخه قدس سپاه به نوعی اقدام در برابر جاه طلبی های هسته ای ايران خواهد بود.
اظهارات ايران علاوه بر ماهيت کاربردی آن عليه فشارهای خارجی، به گفته تحليلگران دارای بار مصرف داخلی و سياسی بالايی است. يک ديپلمات اروپايی که با آژانس هسته ای همکاری دارد ديروز گفت: "او بايد برای طرفدارانش خوراک تامين کند."در تهران سعيد ليلاز، يک تحليلگر سياسی و مقام پيشين دولتی، گفت: "چيزی که مهم است خوی تحکم سيستم است و آن هم تغييری نکرده است."
از سوی ديگر ايرانی ها اخبار مربوط به تغيير فرمانده سپاه پاسداران را با اشتياق و علاقه دنبال می کنند.
آيت الله خامنه ای، رهبر عالی ايران، ديروز اعلام کرد يحيی رحيم صفوی که به مدت يک دهه فرمانده سپاه بود جای خود را به سرلشکر محمد علی جعفری خواهد داد.
سپاه پاسداران که حدود دویست هزار نيرو دارد، امپراتوری عظيمی را در بر می گيرد که بر گوشه گوشه اقتصاد ايران و سيستم شهروندی اين کشور کنترل دارد. احمدی نژاد در زمان جنگ عضو سپاه بود و تا کنون ده ها عضو سپاه را در پست های مديريتی سرتاسر کشور و نيز در دولت مرکزی در تهران به کار گرفته است.
علاوه بر دفتر رهبری، سپاه پاسداران طوری طراحی شده که قدرتمند ترين عضو اقتصادی و سياسی مستقل کشور محسوب شود. جعفری سابقه طولانی در حمايت از سيستم مذهبی دولت و سياست های اصولگرايانه آن دارد.
در سال 1999، او تمايل خود را برای استفاده از سپاه برای يورش به دانشجويان ابراز کرد. او در نامه ای خطاب به رييس جمهور وقت، محمد خاتمی، نوشته بود: "کاسه صبر ما سر ريز شده و اگر فکری به حال اين اوضاع نکنيد، ما بيش از اين تحمل نخواهيم کرد."
منبع: بوستون گلوب – 3 سپتا
مبر

No comments: