Sunday, October 21, 2007

تابستان تلخ مطبوعات ايران

تابستان تلخ مطبوعات ايران
گزارش انجمن صنفي درباره سه ماهه دوم 86 - دوشنبه 30 مهر 1386 [2007.10.22]

محبوبه نيك نهاد
انجمن صنفي روزنامه‌نگاران با انتشار گزارشي تفصيلي، جزييات فشارها و محدوديت‌هاي اعمال شده بر ‏روزنامه‌نگاري و روزنامه‌نگاران ايران در تابستان سال 86 را منتشر كرد. در اين گزارش به دهها مورد نقض يا ‏انسداد حقوق حرفه‌اي روزنامه‌نگاران، از جمله صدور احكام حبس، بازداشت موقت، جزاي نقدي و يا پرداخت ‏وثيقه‌هاي سنگين براي روزنامه‌نگاران، احضار فعالان مطبوعاتي به دادگاه و لغو امتياز يا توقيف موقت نشريات ‏اشاره شده است.‏
ايجاد محدوديت‌هاي رسمي و غيررسمي براي مطبوعات، در دو سال فعاليت دولت احمدي نژاد از شدت و گستره ‏كم‌سابقه‌اي برخوردار شده است. علاوه بر توقيف مطبوعات و فشارهاي قضايي و امنيتي بر روزنامه‌نگاران، در ‏اين دو سال روش‌هاي جديدي براي محدود كردن رسانه‌ها و روزنامه‌ها در پيش گرفته شده است كه كار مطبوعات ‏داخل كشور را بيش از پيش دشوار كرده است.‏
پيدايش شيوه‌هاي جديد سانسور حكومتي روزنامه‌ها همچون دستورالعمل‌هاي دبيرخانه شوراي امنيت ملي و ‏دستورات شفاهي وزارت ارشاد و دادستاني، به ورشكستگي رساندن روزنامه‌ها از طريق ندادن كاغذ دولتي و نيز ‏ممانعت دستگاههاي دولتي و شركت‌هاي خصوصي از دادن آگهي به روزنامه‌هاي منتقد دولت، بازداشت ‏نويسندگان سايت‌هاي اينترنتي و تعيين وثيقه‌هاي سنگين براي متهمان مطبوعاتي، توقيف و پيش از آن فيلتر كردن ‏سايت يك خبرگزاري رسمي كشور (ايلنا) و تحت فشار گذاشتن مديران مطبوعات براي عدم انتشار برخي اخبار ‏خاص كه حتي در خبرگزاري‌هاي رسمي كشورنيز نقل مي‌شود، همگي نمونه‌هايي از روش‌هاي جديدي هستند كه ‏در دولت احمدي نژاد براي اعمال محدوديت مضاعف بر مطبوعات در پيش گرفته شده است؛ محدوديت‌هايي كه ‏در دو سال گذشته روند رو به رشدي داشته‌اند و در ماههاي اخير به آستانه خطرناكي رسيده‌اند.‏
فشار بر مطبوعات در ماههاي اخير به حدي رسيده كه بسياري از نهادهاي مدني و حقوق بشري جهاني نيز بر ‏روي اين موضوع تمركز كرده و درباره آن هشدار داده‌اند. اعلام رده‌بندي كشورها از لحاظ آزادي مطبوعات در ‏هفته گذشته نيز نشان مي‌دهد كه جمهوري اسلامي در ميان 169 كشور جهان در رتبه 166 (از آخر، چهارم!) ‏قرار گرفته است.‏
اكنون انجمن صنفي روزنامه‌نگاران كه تشكل اصلي و گسترده‌ترين نهاد صنفي حامي آزادي‌ها و حقوق ‏روزنامه‌نگاران در ايران محسوب مي‌شود، با انتشار يك ليست طولاني شامل دهها مورد نقض حقوق حرفه‌اي ‏روزنامه‌نگاران و تحديد رسانه‌ها و مطبوعات از سوي مقامات و نهادهاي دولتي و قضايي، نسبت به انسداد ‏مجاري گردش آزاد اخبار و اطلاعات در كشور و سرنوشت ركن چهارم دموكراسي (يعني رسانه‌ها) در ايران ‏هشدار داده و نيز خواستار توجه مسئولان به "عدم امنيت شغلي و استقلال حرفه‌اي روزنامه‌نگاران" شده است.‏
اين متن كه با عنوان "گزارش وضعيت روزنامه‌نگاري ايران در سه ماهه دوم سال 86" از سوي دبيرخانه انجمن ‏صنفي روزنامه‌نگاران منتشر شده است، نشان مي‌دهد كه روزنامه‌نگاران در ايران تابستان سختي را پشت سر ‏گذاشته‌اند و چشم‌انداز اميدواركننده‌اي هم براي آينده وجود ندارد. در اين گزارش همچنين به تعطيلي چند بنگاه ‏بزرگ مطبوعاتي اشاره شده كه نتيجه طبيعي آن، بيكاري جمعيت قابل توجهي از روزنامه‌نگاران در ايران است ‏كه اكثر آنها به خاطر انتقاد نشريه‌شان از دولت، از حقوق شغلي خود محروم شده‌اند.‏
اين انجمن وعده داده كه در آينده نيز به طور منظم در پايان هر فصل، گزارشي در خصوص وضعيت ‏روزنامه‌نگاران و روزنامه‌نگاري در ايران ارائه خواهد كرد.‏
‎‎تابستان سياه مطبوعات‎‎
در گزارش انجمن صنفي روزنامه‌نگاران با اشاره به توقيف‌ها و تعطيلي‌هاي پي‌درپي مؤسسات خبري و ‏مطبوعاتي به‌ويژه در سه ماهه دوم سال، به چندين مورد از ابعاد "انسداد مجاري گردش آزاد اخبار و اطلاعات" ‏در كشور، ازجمله "توقيف روزنامه‌هاي شرق، هم‌ميهن، تعطيلي ناگزير روزنامۀ كارگزاران، فيلترينگ و ممانعت ‏از فعاليت‌هاي خبرگزاري ايلنا، توقيف فعاليت سايت بازتاب و پلمب دفتر آن، اعلام لغو امتياز برخي نشريات از ‏جمله روزنامه مشاركت، صداي اروميه، نداي آذرآبادگان، ايران‌مهر و... به حكم دادگاه يا تصميم هيأت نظارت بر ‏مطبوعات و نيز فيلترينگ بسياري سايت‌ها و وبلاگ‌هاي‌كاربران اينترنتي" اشاره شده است.‏
اين انجمن همچنين به موارد متعددي از نقض يا انسداد حقوق حرفه‌اي روزنامه‌نگاران اشاره كرده است. صدور ‏دست‌كم 9 مورد حكم حبس يا بازداشت موقت براي دست اندركاران امور مطبوعاتي؛ حضور دست‌كم 38 فعال ‏مطبوعاتي در دادگاه‌هاي مربوطه؛ صدور حكم توقيف موقت يا لغو امتياز حداقل چهار نشريه؛ صدور حكم ‏پرداخت جزاي نقدي و يا تعيين وثيقه‌هاي سنگين براي دست‌كم هشت روزنامه‌نگار يا فعال مطبوعاتي؛ صدور حكم ‏تبرئه چهار متهم دادگاه مطبوعات و ... از اين موارد است.‏
انجمن صنفي در عين حال بر ناقص بودن اين آمار تاكيد كرده و علت آن را "پراكنده بودن آمار و گزارش‌ها"، ‏‏"عدم انتشار نتايج برخي جلسات بازپرسي، دادرسي، شور هيأت منصفه و صدور حكم هيأت قضايي" و همچنين ‏‏"بي‌اطلاعي اين انجمن از چگونگي آراء صادره، له يا عليه نشريات و يا فعالان حوزه رسانه‌هاي مكتوب" ذكر ‏شده است.‏
در اين گزارش همچنين به اعتراضات گسترده به فيلترينگ و توقيف خبرگزاري ايلنا اشاره شده كه به نامه ‏انتقادآميز يكصد نماينده مجلس هفتم به هاشمي شاهرودي، رئيس قوه قضاييه براي درخواست لغو توقيف اين ‏خبرگزاري منجر شد. انجمن صنفي سپس به ماموريت شاهرودي به ابراهيم رئيسي، معاون اول خود در اين باره ‏اشاره و تصريح كرده كه اين پيگيري هنوز منجر به نتيجه مشخصي نشده است؛ در حالي دادگاه همچنان مشغول ‏محاكمه مديرعامل اين خبرگزاري است.‏
در اين گزارش همچنين تصريح شده كه در تابستان 86 به‌رغم درخواست‌هاي موجود، هيئت نظارت بر مطبوعات ‏با مجوز انتشار هيچ روزنامه‌اي موافقت نكرده است و تنها براي تعدادي از هفته‌نامه‌ها، ماهنامه‌ها و فصل‌نامه‌هاي ‏متقاضي مجوز صادر شده است.‏
اين در حالي است كه در همين مدت سه روزنامه و يك خبرگزاري منتقد دولت احمدي نژاد تعطيل شدند و امتياز ‏روزنامه "مشاركت" متعلق به حزب مشاركت نيز لغو شد. با اين حال وزير ارشاد دولت احمدي نژاد هفته گذشته ‏ادعا كرد كه هيچ حزب بدون روزنامه‌اي در كشور نمي‌شناسد؛ كه اين ادعا انتقاد شديد رئيس انجمن صنفي ‏روزنامه‌نگاران را در پي داشت كه به درخواست سازمان مجاهدين و جبهه مشاركت، دو حزب اصلي اصلاح ‏طلب، براي انتشار روزنامه و مخالفت دولت با اين درخواست‌ها اشاره مي‌كرد.‏

No comments: