اکونوميست : سیاست خارجی روسیه: آخرین تانگو در تهران

اکونوميست : سیاست خارجی روسیه: آخرین تانگو در تهران
بی بی سی : هفته نامه اکونومیست چاپ بریتانیا در شماره 20 اکتبر مطلبی را به سفر اخیر رییس جمهور روسیه به تهران و روابط ایران و روسیه اختصاص داده است.اکونومیست برای این گزارش عنوان "سیاست خارجی روسیه: آخرین تانگو در تهران" را انتخاب کرده و می نویسد که ولادیمیر پوتین مردی فاضل است و در دیدار با صدراعظم آلمان در شهر ویسبادن در روز 15 اکتبر خاطرنشان کرد که این شهر همانجایی است که داستایوفسکی، نویسنده قرن نوزدهم روسی، در آن رولت بازی کرد و باخت.اکونومیست می افزاید که در همانحال، آقای پوتین در سفر روز بعد به تهران فضل و دانش خود از ادبیات قرن نوزدهم را پنهان داشت و تصمیم گرفت به این موضوع اشاره نکند که در حمله مردم خشمگین به سفارت روسیه در تهران، الکساندر گریبایدوف، شاعر و دیپلمات روسی، کشته شد.این نشریه می نویسد که نگرانی ریشه دار روسها در مورد ایران در خبر سازمان های اطلاعاتی آن کشور در مورد توطئه اسلامگرایان متعصب برای قتل آقای پوتین هنگام سفر به تهران به منظور شرکت در اجلاس سران دریای خزر انعکاس یافت که یک روز قبل از انجام این دیدار منتشر شد. به نوشته اکونومیست، در ظاهر امر، آقای پوتین برخورد خوبی با محمود احمدی نژاد داشت و حتی رییس جمهور ایران را دعوت کرد از روسیه دیدن کند، محمود احمدی نژاد هم در مصاحبه با یک خبرگزاری روسی تاکید ورزید که روسیه و ایران متحدان طبیعی هستند.این نشریه می افزاید که آقای پوتین همچنین یادآور شد که روسیه تنها کشوری است که بر ادامه برنامه اتمی صلح آمیز ایران اصرار داشته است و به عنوان نیشی به غرب، اضافه کرد که "ما نباید به استفاده از زور در منطقه حتی فکر هم کنیم" و هیچیک از کشورهای حاشیه خزر نباید برای حمله به یکی از این کشورها مورد استفاده طرف ثالث قرار گیرد.
'سیاست ضدغربی' روسیهاکونومیست می افزاید که این رفیق بازی ها به ظاهر نمونه دیگری از گرایش ضد غربی در سیاست خارجی روسیه است به خصوص اینکه دیدار ولادیمیر پوتین از ایران پس از برخورد سرد او با وزیران خارجه و دفاع آمریکا در مسکو صورت گرفت که در جریان آن، رییس جمهور روسیه آنان را بیش از نیم ساعت در انتظار نگاه داشت و بعد هم برنامه آمریکا برای استقرار شبکه دفاع ضدموشکی را به باد انتقاد گرفت. به نوشته اکونومیست، سیاست خارجی روسیه قطعا مددکار آمریکا نبوده، اما انتظار هم نمی رفت که چنین باشد زیرا روسیه با اکراه به قطعنامه های سازمان ملل برای وضع تنبیه های تجاری علیه ایران رای داده و تا کنون هم از حمایت از صدور قطعنامه سوم خودداری ورزیده است.این هفته نامه می نویسد که مهمتر از این موارد، تصمیم روسیه به فروش موشک های ضدهوایی به ایران بوده است.اکونومیست می نویسد که تا آنجا که به آقای پوتین مربوط می شود، روسیه دارای منافعی است که با منافع آمریکا تفاوت دارد.در عین حال، به نوشته اکونومیست روسیه از اتمی شدن ایران نگران است زیرا ایران به مراتب به مسکو نزدیکتر است تا به واشنگتن و حضور یک قدرت اتمی در جنوب این کشور آخرین چیزی است که روسیه به آن علاقه دارد.به نوشته اکونومیست، آقای پوتین تهدید ایران برای محو اسرائیل را نیز بی اهمیت تلقی نمی کند و اخیرا در جلسه کنگره یهودیان اروپایی در مسکو گفته است که ایران اتمی بیش از همه برای روسیه و اسرائیل یک تهدید محسوب می شود و این هفته نیز اهود اولمرت، نخست وزیر اسرائیل به مسکو رفت تا دیدگاه های آقای پوتین در زمینه شکستن بن بست کنونی در مورد هدف های هسته ای جاه طلبانه ایران را با او بررسی کند.اکونومیست می افزاید که با اینهمه، روسیه مایل نیست ایران را از خود برنجاند زیرا ایران تاکنون از مداخله در درگیری نظامی روسیه در چچن خودداری ورزیده و همچنین در کشورهای منطقه قفقاز و آسیای میانه دخالتی نکرده است و روسیه مایل است همین وضعیت ادامه یابد و همزمان منابع تجاری این کشور در ایران نیز حفظ شود.
روش محتاطانه پوتینبه نوشته اکونومیست، با توجه به این وضعیت، حمایت روسیه حتی از حمله فرضی آمریکا به ایران نیز به منزله خودکشی برای مسکو خواهد بود هرچند نباید تصور کرد که روسیه در درگیری احتمالی نظامی آمریکا با ایران، جانب ایران را خواهد گرفت.این هفته نامه به نقل از دیمیتری ترنین، کارشناس روسی و معاون مرکز کارنگی در مسکو، می نویسد که "اگر یک خلبان آمریکایی هدف موشک های ساخت روسیه قرار گیرد، چنین وضعیتی ابدا به نفع روسیه نخواهد بود."اکونومیست می افزاید که به همین دلیل هم آقای پوتین، با وجود رفتار دوستانه خود در تهران، مراقب بود که با احتیاط گام بردارد و این نکته را مورد تاکید قرار داد که سفر او به تهران پنج سال قبل برای شرکت در اجلاس پنج جانبه خزر برنامه ریزی شده بود و دیداری دوجانبه نیست و از متعهد کردن روسیه به حمایت از ایران در صورت حمله نظامی خارجی خودداری ورزید و تاریخ مشخصی را برای تحویل سوخت هسته ای به نیروگاه بوشهر تعیین نکرد.به نوشته هفته نامه بریتانیایی، دیدار پوتین از تهران نمونه ای از استقلال در سیاست خارجی روسیه در روزهای اخیر بوده است.اکونومیست یادآور می شود که بلافاصله پس از وقوع حملات انتحاری یازدهم سپتامبر سال 2001، آقای پوتین به جورج بوش تلفن کرد و اتحاد منافع روسیه و آمریکا را برگزید اما این اتحاد دیگر برجا نیست و گرچه ممکن است روسیه متحد ایران نباشد، خود را متحد آمریکا و اروپا هم نمی داند.هفته نامه بریتانیایی می نویسد که روسیه به این دلیل با طرح دفاع ضد موشکی آمریکا مخالف نیست که آن را تهدیدی علیه خود محسوب می کند بلکه این برنامه با جهان بینی کرملین انطباق ندارد و به گفته یک کارشناس روسی، دولت روسیه مشتاق کسب احترام است و می خواهد شریک همتراز غرب باشد و نه شریک جزء آن.اکونومیست در خاتمه می نویسد که البته روسیه حق دارد منافع خود را دنبال کند اما آنچه که چندان روشن نیست این است که آیا روش کنونی باعث دوری بیشتر آن کشور از غرب در بلند مدت خواهد شد؟این هفته نامه اظهار می دارد که سیاست خارجی مستقل آقای پوتین بدون مخاطره نیست و ممکن است باعث دوری اروپاییان از روسیه شود و نتیجه می گیرد که آقای پوتین تنها می تواند امیدوار باشد که اقبال تر از نویسنده قمارباز روسی قرن نوزدهم در آلمان باشد.