Wednesday, October 17, 2007

دودوزه بازي روسي

دودوزه بازي روسي
‏ تحليل گاردين از سفر پوتين به ايران - پنجشنبه 26 مهر 1386 [2007.10.18]
سايمون تيسدال
رئيس جمهور روسيه، ولاديمير پوتين، يا بهتر بگوييم کسي که مانند شخصيت کارتوني بنام هي-من( قوي ترين ‏مرد جهان) است، بي اعتنا به تمام تهديدات ترور، روز گذشته وارد تهران شد. ايراني ها گفتند که قضيه ترور، ‏تبليغات منفي است که توسط دشمنان شان صورت گرفته که البته اين گفته مي تواند درست باشد. از لحاظ تاريخي، ‏روسيه هيچگاه احتياج به کمک خارجي در مورد رهبرانش نداشته است. آنها بخوبي از عهده مشکلاتشان بر مي ‏آيند.‏
اين هم حقيقت دارد که طي قرن ها، روابط ايران و روسيه به خون مردان والامقامشان آلوده شده است. در زمان ‏جنگ روسيه و ناپلئون، ايران براي سرنگوني امپراطوري روسيه ابتدا به فرانسه و سپس به انگلستان رو آورد. در ‏سال 1813، هردو کشور رويش را به زمين انداختند و با امضاي قرارداد گلستان، سرزمين هاي قفقاز را رسما ‏تصرف کرد. مشکلات روسيه با مسلمانان ساکن چچن و داغستان، از همان زمان آغاز شد.‏
درسال 1826، دو کشور بار ديگر وارد جنگ شدند و انگلستان بار ديگر از کمک به ايران سرباز زد. حاصل اين ‏جنگ نابرابر منجر به بسته شدن قرارداد ننگين ترکمانچاي شد. ايران مجبور شد تا سرزمين هاي بيشتري را از ‏دست بدهد و 20 ميليون روبل به عنوان غرامت جنگي بپردازد. طبق نوشته علي انصاري در کتاب اخيرش، ‏رويارويي با ايران، اين موضوع را که ايران در آن زمان همواره مورد خيانت و قدرت هاي بزرگ قرار گرفته و ‏سرزمين هايش توسط آنها تصرف مي شده، باعث شده است که به جانشينان شان هم بي اعتماد شود.‏
قلدري روسيه تا دوران مدرن هم ادامه داشت. در سال 1945، زماني که انگستان و آمريکا توافق کردند به اشغال ‏ايران پايان در زمان جنگ پايان بدهند، شوروي با بيرون بردن سربازانش از ايران، مخالف بود. ژوزف استالين، ‏يه اشغال ايران ادامه داد تا اينکه فشار آمريکا او را از اين کار منصرف کرد. حتي در زمان اشغال سفارت آمريکا ‏در تهران که بدنبال انقلاب اسلامي در ايران در سال 1981-1979، اتفاق افتاد، يادآورد اتفاقي بود که در قرن ‏نوزدهم در روابط ايران و روسيه افتاده بود. زماني که الکساندر گريبايدف، سفير وقت روسيه خواجه سرا و دو ‏زن گرجي را که حرمسراي بسر مي بردند به هيئت روسي تحويل داد، خشم مردم لبريز شد و به سفارت هجوم ‏آوردند و آنجا را اشغال کردند. وقتي گارد سفارت بسوي مردم آتش گشود، جمعيت به داخل ساختمان حمله کرد و ‏گريبايدف و تعداد زيادي از کارمندانش را کشتند.‏
رئيس جمهور فعلي ايران، محمود احمدي نژاد، که در تلويزيون دولتي سخن مي گفت، به آقاي پوتين اطمينان داد ‏که اين بار با استقبال گرمي در ايران مواجه مي شود و رويارويي تاريخي را با زبان ديپلماسي پشت سر خواهند ‏گذاشت. او گفت:« روابط ايران و روسيه همواره تحت شعاع نيروهاي خارجي قرار گرفته است، اما اکنون هردو ‏کشور مصمم اند تا روابطشان را تا بالاترين حد، گسترش بدهند. يک "اتحاد طبيعي" بين دو کشور وجود دارد و از ‏همکاري دو کشور براي ساختن نيروگاه بوشهر و اينکه هر دو کشور از پيشنهاد کشورهاي غربي استقبال نکردند، ‏مثال زد». آنچه که مسلم بود، اگرچه علنا گفته نشد، خوشحالي رهبران ايران از اين ديدار بود که باعث بوجود ‏آمدن حفره اي بزرگ در اقدام آمريکا براي منزوي کردن ايران بود.‏
‏ برخورد آقاي پوتين با ايران، زيرکانه بود. او اخيرا گفته بودکه هيچ شاهدي وجود ندارد که ثابت کند ايران درحال ‏ساخت سلاح اتمي است. او در نقش "دلال درستکار" در جريان بحث بر سر مناقشات اتمي ايران با آمريکا، ظاهر ‏شد. او روز گذشته بار ديگر در مورد حمله نظامي به ايران، هشدار داد. و او بخوبي مي داند که حضور او در ‏ايران بار ديگر نشان مي دهد که روسيه در مناسبات جهاني نقش فعال و کليدي دارد.‏
در عين حال، آقاي پوتين، اصلا قصد ندارد آنچنان که تهران سعي مي کند، به اين کشور کمک کند تا به توليد ‏کننده سلاح اتمي بدل بشود. تکميل تاسيسات اتمي بوشهر بارها به تعويق افتاده است. انتقال سوخت هسته اي از ‏روسيه متوقف شده است. روسيه با گفتن اين موضوع که پرداخت هاي ايران به تعويق افتاده است، تهران را ‏خشمگين کرده است.‏
خلاصه اين که، روسيه در اين ميان دودوزه بازي مي کند و از تنش فعلي ايران با غرب استفاده کرده و منافع ملي ‏اش را پيش مي برد. عملگرايي آقاي پوتين را نبايد با دوستي اشتباه گرفت. هر چه باشد. بازي قدرت روسيه در ‏ايران موضوع جديدي نيست. کافي است نگاهي به تاريخ بياندازيم.‏
منبع: گاردين، 17 اکتبر‏
‏ ‏

No comments: