شكافي جديد در جناح محافظه کار
حاميان دولت از اصولگرايان جدا مي‌شوند - سه شنبه 10 مهر 1386 [2007.10.02]
محبوبه نيك نهاد
با اعلام همكاري بيشتر ائتلاف اصولگرايان با طيف نزديك به محسن رضايي و اصولگرايان مستقل، طيف حاميان دولت احمدي نژاد دوباره از ائتلاف اصولگرايان دور شدند و بدين ترتيب احتمال مي‌رود شكافي كه در انتخابات شوراهاي سوم منجر به ارائه ليست مجزا از سوي اصولگرايان و حاميان احمدي نژاد (تحت عنوان رايحه خوش خدمت) شده بود، در انتخابات مجلس هشتم نيز تكرار شود.
جبهه متحد اصولگرايان كه در ماه‌هاي گذشته با رايزني‌هاي گسترده تلاش كرده تا بين سه طيف سنتي، متمايل به احمدي نژاد و متمايل به قاليباف توازني پايدار برقرار كند، در آخرين تلاش خود براي فرو نشاندن انتقادات طيف نزديك به محسن رضايي (آبادگران جهادي)، نمايندگان اصولگراي منتقد دولت احمدي نژاد در مجلس هفتم (اصولگرايان مستقل) و حاميان سابق احمدي نژاد كه اكنون از طيف حاميان دولت نهم منشعب شده‌اند (آبادگران جوان) با مقاومت شديد حاميان كنوني دولت روبرو شدند. اين وضعيت، احتمال تكرار تجربه شوراها و جدايي اصولگرايان احمدي‌نژادي از ديگر اعضاي جبهه اصولگرايان را نسبت به تمام چند ماهه گذشته، پررنگ‌تر كرده است.
اين در حالي است كه حاميان دولت هنوز اعتراض خود را در اين باره علني نكرده‌اند و همچنان اميد دارند بر اساس قرار و مدار قبلي، وزن حاميان احمدي نژاد در ليست‌هاي اصولگرايان بيشتر از دو طيف سنتي و منتقد دولت نهم باشد؛ اتفاقي كه با رخدادهاي چند روز اخير بسيار بعيد به نظر مي‌رسد.
نظر به راست
پس از پيروزي نسبي ليست اصولگرايان و شكست سنگين رايحه خوش خدمت در انتخابات شوراها، طيف دولتي اصولگرايان بيش از پيش به طيف سنتي نزديك شدند و اگرچه شكاف بين دو طيف اصولگراي حامي احمدي نژاد و منتقد دولت (با شاخص‌هايي همچون قاليباف، رضايي، افروغ و ...) همچنان ادامه يافت و بيشتر هم شد، اما طيف راست سنتي كه اكثريت مجلس هفتم و تا حدي محوريت جريان اصولگرا را در اختيار داشت، مديريت اين جريان را بيش از گذشته در دست گرفت و در اين راستا نزديكي خود را با طيف حامي احمدي نژاد نيز حفظ كرد.اما اين ائتلاف به شدت شكننده مي‌نمود و انتقادهاي پياپي به عملكرد دولت نهم و بحراني شدن اين عملكرد در عرصه‌هاي همچون سهيمه‌بندي بنزين، ناتواني از مهار تورم و گراني بي‌سابقه مسكن و كالاها نيز مزيد بر علت شد. اصولگرايان كه نگران بودند ناتواني‌هاي دولت احمدي نژاد به مجموعه اصولگرايان نسبت داده شود و به اصطلاحي كه بارها درباره سهميه‌بندي بنزين و گراني بيان شد، اين ناكارآمدي‌ها "پاشنه آشيل اصولگرايان" در انتخابات مجلس هشتم باشند، رفته‌رفته ساز جدايي از حاميان دولت را كوك كردند.
در اولين مرحله، طيف‌هاي كوچك پيراموني كه به خاطر سهم‌خواهي حاميان دولت براي آنها جايي در ليست‌هاي اصولگرايان تحريك شدند تا به يكجانبه‌گرايي و انحصارطلبي در ائتلاف اصولگرايان انتقاد كنند و در مرحله بعد انشعاب‌هايي كه به نظر ساختگي مي‌رسيد، ايجاد شد. جريان "حزب الله"، "اصولگرايان مستقل"، "اصولگرايان تحول‌خواه"، "اصولگرايان اصلاح طلب"، "آبادگران جهادي"، "خدمتگزاران مستقل"، "آبادگران جوان" و چند عنوان ديگر همگي سر بر آوردند و كليت جريان اصولگرا و شيوه ائتلاف در آن را به باد انتقاد گرفتند، اما هدف همه اين انتقادات در حقيقت جريان نزديك به دولت احمدي نژاد بود.
گام بعدي اصولگرايان براي دوري‌گزيني از طيف حامي احمدي نژاد و دولت نهم، اعلام استراتژي "چتر فراگير اصولگرايي" بود كه به طور رسمي از زبان آيت الله مهدوي كني، چهره سنتي و نوستالژيك اصولگرايان كه سخنگوي طيف سنتي اصولگرا (ائتلاف خط امام و رهبري) كمي بعد او را "نعمتي براي اصولگرايان" ناميد، مطرح شد. اين اصطلاح سپس بارها از زبان فعالان اصولگراي درون و بيرون ائتلاف تكرار شد، تا كار به آنجا رسيد كه در هفته‌هاي اخير، رايزني‌هاي فشرده‌اي براي افزودن طيف‌هايي كه دورتر از دولت بوده و بيرون از ائتلاف مانده بودند، به درون ائتلاف اصولگرايان، انجام شد. نزديكان احمدي نژاد كه دو عنصر غيرتشكيلاتي (محصولي و مصلحي) را به نمايندگي در شوراي مركزي جبهه اصولگرايان نشانده بودند، نيز عملا نتوانستند جلوي اين روند را بگيرند.
نقطه آغاز جدايي
مهماني افطار شنبه گذشته در مجلس هفتم را كه بسياري از نمايندگان و فعالان طيف‌هاي مختلف اصولگرا در آن حضور داشتند، مي‌توان نقطه آغاز جدايي طيف حامي دولت احمدي نژاد از مجموعه اصولگرايان دانست. در اين نشست كه "احمد توكلي" (نماينده شاخص اصولگرا كه در انتخابات رياست‌جمهوري حامي قاليباف بود) و "عليرضا زاكاني" (نماينده اصولگراي مجلس و موسس اصولگرايان تحول‌خواه) آن را اداره مي‌كردند، برنامه‌هاي انتخاباتي اصولگرايان مورد بررسي قرار گرفت و بر لزوم "وحدت هرچه بيشتر" اصولگرايان در انتخابات مجلس تاكيد شد؛ و وحدت هرچه بيشتر در اينجا معنايي جز گسترش دايره ائتلاف به نفع طيف‌هاي سنتي و منتقد دولت و به ضرر حاميان احمدي نژاد نداشت.
دو روز پس از اين جلسه، رباني سخنگوي اصولگرايان مستقل گفت: "بر اساس رايزني هايي كه در چند روز گذشته صورت گرفته امكان ائتلاف بين چند گروه عمده اصولگرا قوت گرفته و اين احتمال كه اصولگرايان مستقل با جبهه متحد اصولگرايي به نتيجه برسند افزايش يافته است." وي افزود: "تقريبا اكثر قريب به اتفاق گروه هاي اصولگرا نظرات و تلقي هاي نزديك به هم دارند و بي دليل است كه به خاطر برخي اختلاف سليقه هاي جزيي نتوانند با هم به وحدت برسند!" و رباني در حالي اين نظرات را ابراز مي‌كرد كه در دو ماه گذشته دست‌كم چهار بار در رسانه‌ها از ارائه قطعي ليست مستقل از اصولگرايان از سوي اين طيف سخن گفته بود.
ديروز همچنين طلايي نيك، سخنگوي فراكسيون وفاق و كارآمدي مجلس هفتم و از نزديكان محسن رضايي نيز اعلام كرد "منتظر باز شدن چتر اصولگرايان مي‌مانيم و در غير اين صورت با گروه مرضي الاطراف وارد مذاكره مي‌شويم." اين تهديد در حالي بود كه سيدشهاب الدين صدر، دبير اجرايي جبهه متحد اصولگرايان، روز قبل با اشاره به "تلاش اين جبهه براي دربرگيري تمام اصولگرايان"، درخصوص برنامه ديدارهاي اين جبهه با محسن رضايي گفته بود: "ديدارهايي با وي داشته ايم و اساسا نظراتي که ايشان داشته باشند در برنامه‌ريزي، سياست‌گذاري و کارهاي اجرايي استفاده مي شود و حتي اگر ايشان نامزدهاي خاصي را مدنظر داشته باشند، ما مشکلي نداريم."
شايد در اين ميان، تنها طيف موسوم به حزب الله باشد كه هنوز زير "چتر اصولگرايان" قرار نگرفته و ساز جدايي مي‌زند، اگرچه در صورت انشعاب حاميان دولت از جبهه اصولگرايان، احتمال آمدن اين گروه به زير چتر مذكور هم چندان دور نيست. با اين حال در رايزني‌هاي اخير، اين طيف هم طرف مذاكره با اصولگرايان بوده و هنوز مشخص نيست اين مذاكره‌ها، به‌رغم همه مخالف‌خواني‌ها، بي‌نتيجه باشد.
اينها همه در حالي است كه اصولگرايان در ماه‌ها و هفته‌هاي گذشته كاملا از امكانات دولت در شهرستان‌ها براي سازماندهي ستادهاي محلي و تشكيل گروه‌هاي شش نفره در استان‌ها و شهرستان‌ها بهره گرفتند و با همراهي‌هاي ظاهري و تبليغاتي با دولت و نيز با مشغول كردن آنها به درگيري رسانه‌اي با اصلاح طلبان، كاملا حاميان احمدي نژاد را از كلاهي كه بر سرشان رفته، غافل نگه داشتند.
اكنون اين طيف در برابر جبهه متحد اصولگرايان كه اختيار آن در دست شهاب الدين صدر (وابسته به طيف سنتي) قرار گرفته و محصولي مشاور احمدي نژاد و مصلحي رئيس اوقاف در آن هيچ‌كاره‌اند، فضاي عمومي مجلس هفتم كه ائتلاف باهنر و توكلي مهار آن را كاملا در اختيار اصولگرايان متحد اما منفصل با دولت قرار داده و ائتلافي كه وزن حاميان احمدي نژاد در آن به مراتب كمتر از چيزي است كه پيش‌بيني مي‌شد.
حال بايد ديد حاميان دولت چه زماني متوجه مي‌شوند كه نقش آنها در بازي‌هاي پنهان اصولگرايان چه بوده است.
حاميان دولت از اصولگرايان جدا مي‌شوند - سه شنبه 10 مهر 1386 [2007.10.02]
محبوبه نيك نهاد
با اعلام همكاري بيشتر ائتلاف اصولگرايان با طيف نزديك به محسن رضايي و اصولگرايان مستقل، طيف حاميان دولت احمدي نژاد دوباره از ائتلاف اصولگرايان دور شدند و بدين ترتيب احتمال مي‌رود شكافي كه در انتخابات شوراهاي سوم منجر به ارائه ليست مجزا از سوي اصولگرايان و حاميان احمدي نژاد (تحت عنوان رايحه خوش خدمت) شده بود، در انتخابات مجلس هشتم نيز تكرار شود.
جبهه متحد اصولگرايان كه در ماه‌هاي گذشته با رايزني‌هاي گسترده تلاش كرده تا بين سه طيف سنتي، متمايل به احمدي نژاد و متمايل به قاليباف توازني پايدار برقرار كند، در آخرين تلاش خود براي فرو نشاندن انتقادات طيف نزديك به محسن رضايي (آبادگران جهادي)، نمايندگان اصولگراي منتقد دولت احمدي نژاد در مجلس هفتم (اصولگرايان مستقل) و حاميان سابق احمدي نژاد كه اكنون از طيف حاميان دولت نهم منشعب شده‌اند (آبادگران جوان) با مقاومت شديد حاميان كنوني دولت روبرو شدند. اين وضعيت، احتمال تكرار تجربه شوراها و جدايي اصولگرايان احمدي‌نژادي از ديگر اعضاي جبهه اصولگرايان را نسبت به تمام چند ماهه گذشته، پررنگ‌تر كرده است.
اين در حالي است كه حاميان دولت هنوز اعتراض خود را در اين باره علني نكرده‌اند و همچنان اميد دارند بر اساس قرار و مدار قبلي، وزن حاميان احمدي نژاد در ليست‌هاي اصولگرايان بيشتر از دو طيف سنتي و منتقد دولت نهم باشد؛ اتفاقي كه با رخدادهاي چند روز اخير بسيار بعيد به نظر مي‌رسد.
نظر به راست
پس از پيروزي نسبي ليست اصولگرايان و شكست سنگين رايحه خوش خدمت در انتخابات شوراها، طيف دولتي اصولگرايان بيش از پيش به طيف سنتي نزديك شدند و اگرچه شكاف بين دو طيف اصولگراي حامي احمدي نژاد و منتقد دولت (با شاخص‌هايي همچون قاليباف، رضايي، افروغ و ...) همچنان ادامه يافت و بيشتر هم شد، اما طيف راست سنتي كه اكثريت مجلس هفتم و تا حدي محوريت جريان اصولگرا را در اختيار داشت، مديريت اين جريان را بيش از گذشته در دست گرفت و در اين راستا نزديكي خود را با طيف حامي احمدي نژاد نيز حفظ كرد.اما اين ائتلاف به شدت شكننده مي‌نمود و انتقادهاي پياپي به عملكرد دولت نهم و بحراني شدن اين عملكرد در عرصه‌هاي همچون سهيمه‌بندي بنزين، ناتواني از مهار تورم و گراني بي‌سابقه مسكن و كالاها نيز مزيد بر علت شد. اصولگرايان كه نگران بودند ناتواني‌هاي دولت احمدي نژاد به مجموعه اصولگرايان نسبت داده شود و به اصطلاحي كه بارها درباره سهميه‌بندي بنزين و گراني بيان شد، اين ناكارآمدي‌ها "پاشنه آشيل اصولگرايان" در انتخابات مجلس هشتم باشند، رفته‌رفته ساز جدايي از حاميان دولت را كوك كردند.
در اولين مرحله، طيف‌هاي كوچك پيراموني كه به خاطر سهم‌خواهي حاميان دولت براي آنها جايي در ليست‌هاي اصولگرايان تحريك شدند تا به يكجانبه‌گرايي و انحصارطلبي در ائتلاف اصولگرايان انتقاد كنند و در مرحله بعد انشعاب‌هايي كه به نظر ساختگي مي‌رسيد، ايجاد شد. جريان "حزب الله"، "اصولگرايان مستقل"، "اصولگرايان تحول‌خواه"، "اصولگرايان اصلاح طلب"، "آبادگران جهادي"، "خدمتگزاران مستقل"، "آبادگران جوان" و چند عنوان ديگر همگي سر بر آوردند و كليت جريان اصولگرا و شيوه ائتلاف در آن را به باد انتقاد گرفتند، اما هدف همه اين انتقادات در حقيقت جريان نزديك به دولت احمدي نژاد بود.
گام بعدي اصولگرايان براي دوري‌گزيني از طيف حامي احمدي نژاد و دولت نهم، اعلام استراتژي "چتر فراگير اصولگرايي" بود كه به طور رسمي از زبان آيت الله مهدوي كني، چهره سنتي و نوستالژيك اصولگرايان كه سخنگوي طيف سنتي اصولگرا (ائتلاف خط امام و رهبري) كمي بعد او را "نعمتي براي اصولگرايان" ناميد، مطرح شد. اين اصطلاح سپس بارها از زبان فعالان اصولگراي درون و بيرون ائتلاف تكرار شد، تا كار به آنجا رسيد كه در هفته‌هاي اخير، رايزني‌هاي فشرده‌اي براي افزودن طيف‌هايي كه دورتر از دولت بوده و بيرون از ائتلاف مانده بودند، به درون ائتلاف اصولگرايان، انجام شد. نزديكان احمدي نژاد كه دو عنصر غيرتشكيلاتي (محصولي و مصلحي) را به نمايندگي در شوراي مركزي جبهه اصولگرايان نشانده بودند، نيز عملا نتوانستند جلوي اين روند را بگيرند.
نقطه آغاز جدايي
مهماني افطار شنبه گذشته در مجلس هفتم را كه بسياري از نمايندگان و فعالان طيف‌هاي مختلف اصولگرا در آن حضور داشتند، مي‌توان نقطه آغاز جدايي طيف حامي دولت احمدي نژاد از مجموعه اصولگرايان دانست. در اين نشست كه "احمد توكلي" (نماينده شاخص اصولگرا كه در انتخابات رياست‌جمهوري حامي قاليباف بود) و "عليرضا زاكاني" (نماينده اصولگراي مجلس و موسس اصولگرايان تحول‌خواه) آن را اداره مي‌كردند، برنامه‌هاي انتخاباتي اصولگرايان مورد بررسي قرار گرفت و بر لزوم "وحدت هرچه بيشتر" اصولگرايان در انتخابات مجلس تاكيد شد؛ و وحدت هرچه بيشتر در اينجا معنايي جز گسترش دايره ائتلاف به نفع طيف‌هاي سنتي و منتقد دولت و به ضرر حاميان احمدي نژاد نداشت.
دو روز پس از اين جلسه، رباني سخنگوي اصولگرايان مستقل گفت: "بر اساس رايزني هايي كه در چند روز گذشته صورت گرفته امكان ائتلاف بين چند گروه عمده اصولگرا قوت گرفته و اين احتمال كه اصولگرايان مستقل با جبهه متحد اصولگرايي به نتيجه برسند افزايش يافته است." وي افزود: "تقريبا اكثر قريب به اتفاق گروه هاي اصولگرا نظرات و تلقي هاي نزديك به هم دارند و بي دليل است كه به خاطر برخي اختلاف سليقه هاي جزيي نتوانند با هم به وحدت برسند!" و رباني در حالي اين نظرات را ابراز مي‌كرد كه در دو ماه گذشته دست‌كم چهار بار در رسانه‌ها از ارائه قطعي ليست مستقل از اصولگرايان از سوي اين طيف سخن گفته بود.
ديروز همچنين طلايي نيك، سخنگوي فراكسيون وفاق و كارآمدي مجلس هفتم و از نزديكان محسن رضايي نيز اعلام كرد "منتظر باز شدن چتر اصولگرايان مي‌مانيم و در غير اين صورت با گروه مرضي الاطراف وارد مذاكره مي‌شويم." اين تهديد در حالي بود كه سيدشهاب الدين صدر، دبير اجرايي جبهه متحد اصولگرايان، روز قبل با اشاره به "تلاش اين جبهه براي دربرگيري تمام اصولگرايان"، درخصوص برنامه ديدارهاي اين جبهه با محسن رضايي گفته بود: "ديدارهايي با وي داشته ايم و اساسا نظراتي که ايشان داشته باشند در برنامه‌ريزي، سياست‌گذاري و کارهاي اجرايي استفاده مي شود و حتي اگر ايشان نامزدهاي خاصي را مدنظر داشته باشند، ما مشکلي نداريم."
شايد در اين ميان، تنها طيف موسوم به حزب الله باشد كه هنوز زير "چتر اصولگرايان" قرار نگرفته و ساز جدايي مي‌زند، اگرچه در صورت انشعاب حاميان دولت از جبهه اصولگرايان، احتمال آمدن اين گروه به زير چتر مذكور هم چندان دور نيست. با اين حال در رايزني‌هاي اخير، اين طيف هم طرف مذاكره با اصولگرايان بوده و هنوز مشخص نيست اين مذاكره‌ها، به‌رغم همه مخالف‌خواني‌ها، بي‌نتيجه باشد.
اينها همه در حالي است كه اصولگرايان در ماه‌ها و هفته‌هاي گذشته كاملا از امكانات دولت در شهرستان‌ها براي سازماندهي ستادهاي محلي و تشكيل گروه‌هاي شش نفره در استان‌ها و شهرستان‌ها بهره گرفتند و با همراهي‌هاي ظاهري و تبليغاتي با دولت و نيز با مشغول كردن آنها به درگيري رسانه‌اي با اصلاح طلبان، كاملا حاميان احمدي نژاد را از كلاهي كه بر سرشان رفته، غافل نگه داشتند.
اكنون اين طيف در برابر جبهه متحد اصولگرايان كه اختيار آن در دست شهاب الدين صدر (وابسته به طيف سنتي) قرار گرفته و محصولي مشاور احمدي نژاد و مصلحي رئيس اوقاف در آن هيچ‌كاره‌اند، فضاي عمومي مجلس هفتم كه ائتلاف باهنر و توكلي مهار آن را كاملا در اختيار اصولگرايان متحد اما منفصل با دولت قرار داده و ائتلافي كه وزن حاميان احمدي نژاد در آن به مراتب كمتر از چيزي است كه پيش‌بيني مي‌شد.
حال بايد ديد حاميان دولت چه زماني متوجه مي‌شوند كه نقش آنها در بازي‌هاي پنهان اصولگرايان چه بوده است.
No comments:
Post a Comment