گزينه هاي پيش روي ايران
تفسيرعرب نيوز از روابط ايران و اعراب -
تفسيرعرب نيوز از روابط ايران و اعراب -
چهارشنبه 17 مرداد 1386 [2007.08.08]
مريم العريفي
از زمان اعلام ايران به عنوان بخشي از محور شرارت در سال 2002 ، ايران خود را در معرض تهديد يافت. از آن تاريخ به بعد ايران سعي کرد با کشور هاي دوست ارتباط نزديک برقرار کند، توان نظامي خود را افزايش دهد و بالاخره در آوريل 2002 برنامه استفاده صلح آميز خود از انرژي هسته اي را اعلام کند. اين نوع اقدامات از سوي کشور هاي همسايه به عنوان اقداماتي مشروع براي حفاظت از خود تلقي مي شد.
با اشغال عراق از سوي آمريکا در سال 2003 ايران خطر را نزديک تر ديد و شروع کرد به مقابله با سياست هاي واشنگتن در منطقه و تضعيف برنامه هاي آمريکا براي دموکراسي و آزادي در کشور هاي منطقه. ايران همچنين دخالت هايي را در عراق ، لبنان ، و فلسطين انجام داده و نشان داده است که مي تواند صلح و ثبات را در منطقه دستخوش تهديد هاي جدي سازد. اين اقدامات نگراني کشور هاي خليج فارس را به دنبال آورد و باعث شد عمليات ايران را به صورت تهديدي در يک قدمي خود بيانگارند.تنش ميان آمريکا و ايران باعث شد عربستان سعودي براي کاهش تشنج وارد عمل شود. پادشاهي سعودي با برگزاري نشست مکه سعي کرد طرفين درگير در عراق مسائل خود را بر سر يک ميز مطرح کنند. همچنين با برگزاري نشستي با نمايندگان حماس و الفتح سعي شد اختلافات طرفين فلسطيني مطرح شود و راهي براي اتحاد ملي آن ها پيدا شود. عربستان از سوي ديگر سعي کرده است رهبران سياسي لبنان را نيز گرد هم آورده و آن ها را وادار به مذاکره کند. تمام اين کوشش هاي عربستان با عدم همکاري ايران بي اثر شده است.
در نتيجه عراق در حال جوشش است. تنش ميان سني ها و شيعيان براي اولين بار به حد نگران کننده اي رسيده. مذاکرات مکه ميان طرفين فلسطيني نيز با شکافي که در نوار غزه ايجاد شده عملا بي اثر مانده . دولت لبنان نيز در وضعيت بحراني قرار گرفته و تماميت ارضي آن کشور با سرسختي مخالفين دولت به خطرافتاده و کشور فلج شده به طوري که نهادهاي سياسي از کار افتاده اند، اقتصاد از حرکت مانده و همزيستي سنتي گروه هاي سياسي از جمله سني ها و شيعي ها از ميان رفته. به همين دليل رهبران دو کشور عربستان و ايران ملاقات کرده و سعي کردند از دور باطل خشونت هاي فرقه اي جلوگيري کنند ولي به دليل اختلاف منافع خود موفق نشدند در مورد ساير مسائل منطقه اي به توافقي برسند.
عربستان و ايران از نظر تاريخي روابط خوبي با يکديگر داشته اند. دو کشور در زمان شاه ايران براي مقابله با کمونيسم و ملي گرايي افراطي در منطقه با يکديگرهمکاري مي کردند. هر دو کشور در بوجود آوردن اوپک نقش عمده اي داشتند. ولي اين روابط پس از انقلاب اسلامي شکل ديگري پيدا کرد زيرا ايران سياست صدور انقلاب به ساير کشور هاي منطقه خليج را در پيش گرفت. در زمان جنگ ايران عراق نيز اين تنش شدت گرفت ولي بعدا کنترل شد. ايران در آن زمان متوجه شد که همان گونه که هاشمي رفسنجاني گفت، براي کشور هاي منطقه نگراني هايي را بوجود آورده است. اما بالاخره روابط دو کشور به حالت عادي برگشت و ايران به روابط دوستانه با کشور هاي خليج رو کرد. اما اينک يک بار ديگر دخالت هاي ايران در کشور هاي عربي باعث به خطر افتادن امنيت و ثبات منطقه شده است.
آنچه باعث نگراني شده اين است که جمهوري اسلامي در صدد بوجود آوردن نظامي مشابه خود در عراق، فلسطين و لبنان برآمده؛ رژيم هائي که داراي رهبران سياسي و مذهبي باشند. نظام هائي که منافع ايران را در منطقه حفظ کنند.
کوشش هاي ايران در اين کشور هاي آشوب زده سوالاتي را بوجود مي آورد. هدف اصلي ايران در پشت اين ظاهر قدرت طلب چيست؟ ايراني ها با دنبال کردن برنامه هاي هسته اي در پي چه چيز هستند؟ سياست هاي ايران در منطقه را چگونه بايد تفسير کرد؟ سياست خارجي آن ها تهاجمي است يا تدافعي؟ آيا اقدامات آن ها براي مقابله با قدرت آمريکا کافي است؟ تمام اين سوالات پيش روي رهبران ايران قرار دارد.
امروز سياست هاي جمهوري اسلامي، ايران را به سمت خطر پيش مي برند. به نظر من ايران دوگزينه در پيش رو دارد : يا به مقابله ادامه دهد يا راه کره شمالي را در پيش گيرد. راه اول ايران را نه تنها در مقابله مستقيم با آمريکا و کشور هاي اروپايي قرار مي دهد بلکه آن را در تقابل آشکار با کشور هاي عرب و مسلمان منطقه بخصوص کشور هاي خليج قرار خواهد داد. اين گزينه کمکي به حل تقابل ايران با آمريکا نکرده است و خطر حمله آمريکا به تاسيسات هسته اي اين کشور را افزايش داده است. گزينه ديگر پيروي از نمونه کره شمالي است. در اين صورت ايران مي تواند برنامه هسته اي خود را محدود سازد و با تقويت اقتصاد و امنيت خود روابط بهتري نيز با کشور هاي خليج و منطقه برقرار سازد.
منطقه خليج از نظر استراتژيک و اقتصادي براي دنياي صنعتي غرب منطقه اي حياتي است. هر گونه تهديدي در اين منطقه نه از جانب آمريکا و نه از جانب هيچ کشوري در دنياي آزاد پذيرفتني نيست. ايران بايد در سياست خارجي خود تجديد نظر کند چرا که به سادگي آنچه تا به حال دنبال کرده است در جهت منافع ملي و امنيتي خود نبوده است. مردم ايران لايق صلح و ثبات و آينده اي بهتر و به دور از خشونت و جنگ هستند. سياست هايي که تهران در عراق، لبنان، غزه، يمن، و بحرين دنبال مي کند تنها باعث رشد خصومت و افزايش دخالت هاي نظامي در منطقه مي شود. منطقه ما اين استعدادرا دارد که براي توسعه، اصلاح و پيشرفت آن کوشش کنيم نه آن که به استقبال خشونت، ناتواني و عقب ماندگي برويم.
منبع : عرب نيوز - 7 آگوست 2007
مريم العريفي
از زمان اعلام ايران به عنوان بخشي از محور شرارت در سال 2002 ، ايران خود را در معرض تهديد يافت. از آن تاريخ به بعد ايران سعي کرد با کشور هاي دوست ارتباط نزديک برقرار کند، توان نظامي خود را افزايش دهد و بالاخره در آوريل 2002 برنامه استفاده صلح آميز خود از انرژي هسته اي را اعلام کند. اين نوع اقدامات از سوي کشور هاي همسايه به عنوان اقداماتي مشروع براي حفاظت از خود تلقي مي شد.
با اشغال عراق از سوي آمريکا در سال 2003 ايران خطر را نزديک تر ديد و شروع کرد به مقابله با سياست هاي واشنگتن در منطقه و تضعيف برنامه هاي آمريکا براي دموکراسي و آزادي در کشور هاي منطقه. ايران همچنين دخالت هايي را در عراق ، لبنان ، و فلسطين انجام داده و نشان داده است که مي تواند صلح و ثبات را در منطقه دستخوش تهديد هاي جدي سازد. اين اقدامات نگراني کشور هاي خليج فارس را به دنبال آورد و باعث شد عمليات ايران را به صورت تهديدي در يک قدمي خود بيانگارند.تنش ميان آمريکا و ايران باعث شد عربستان سعودي براي کاهش تشنج وارد عمل شود. پادشاهي سعودي با برگزاري نشست مکه سعي کرد طرفين درگير در عراق مسائل خود را بر سر يک ميز مطرح کنند. همچنين با برگزاري نشستي با نمايندگان حماس و الفتح سعي شد اختلافات طرفين فلسطيني مطرح شود و راهي براي اتحاد ملي آن ها پيدا شود. عربستان از سوي ديگر سعي کرده است رهبران سياسي لبنان را نيز گرد هم آورده و آن ها را وادار به مذاکره کند. تمام اين کوشش هاي عربستان با عدم همکاري ايران بي اثر شده است.
در نتيجه عراق در حال جوشش است. تنش ميان سني ها و شيعيان براي اولين بار به حد نگران کننده اي رسيده. مذاکرات مکه ميان طرفين فلسطيني نيز با شکافي که در نوار غزه ايجاد شده عملا بي اثر مانده . دولت لبنان نيز در وضعيت بحراني قرار گرفته و تماميت ارضي آن کشور با سرسختي مخالفين دولت به خطرافتاده و کشور فلج شده به طوري که نهادهاي سياسي از کار افتاده اند، اقتصاد از حرکت مانده و همزيستي سنتي گروه هاي سياسي از جمله سني ها و شيعي ها از ميان رفته. به همين دليل رهبران دو کشور عربستان و ايران ملاقات کرده و سعي کردند از دور باطل خشونت هاي فرقه اي جلوگيري کنند ولي به دليل اختلاف منافع خود موفق نشدند در مورد ساير مسائل منطقه اي به توافقي برسند.
عربستان و ايران از نظر تاريخي روابط خوبي با يکديگر داشته اند. دو کشور در زمان شاه ايران براي مقابله با کمونيسم و ملي گرايي افراطي در منطقه با يکديگرهمکاري مي کردند. هر دو کشور در بوجود آوردن اوپک نقش عمده اي داشتند. ولي اين روابط پس از انقلاب اسلامي شکل ديگري پيدا کرد زيرا ايران سياست صدور انقلاب به ساير کشور هاي منطقه خليج را در پيش گرفت. در زمان جنگ ايران عراق نيز اين تنش شدت گرفت ولي بعدا کنترل شد. ايران در آن زمان متوجه شد که همان گونه که هاشمي رفسنجاني گفت، براي کشور هاي منطقه نگراني هايي را بوجود آورده است. اما بالاخره روابط دو کشور به حالت عادي برگشت و ايران به روابط دوستانه با کشور هاي خليج رو کرد. اما اينک يک بار ديگر دخالت هاي ايران در کشور هاي عربي باعث به خطر افتادن امنيت و ثبات منطقه شده است.
آنچه باعث نگراني شده اين است که جمهوري اسلامي در صدد بوجود آوردن نظامي مشابه خود در عراق، فلسطين و لبنان برآمده؛ رژيم هائي که داراي رهبران سياسي و مذهبي باشند. نظام هائي که منافع ايران را در منطقه حفظ کنند.
کوشش هاي ايران در اين کشور هاي آشوب زده سوالاتي را بوجود مي آورد. هدف اصلي ايران در پشت اين ظاهر قدرت طلب چيست؟ ايراني ها با دنبال کردن برنامه هاي هسته اي در پي چه چيز هستند؟ سياست هاي ايران در منطقه را چگونه بايد تفسير کرد؟ سياست خارجي آن ها تهاجمي است يا تدافعي؟ آيا اقدامات آن ها براي مقابله با قدرت آمريکا کافي است؟ تمام اين سوالات پيش روي رهبران ايران قرار دارد.
امروز سياست هاي جمهوري اسلامي، ايران را به سمت خطر پيش مي برند. به نظر من ايران دوگزينه در پيش رو دارد : يا به مقابله ادامه دهد يا راه کره شمالي را در پيش گيرد. راه اول ايران را نه تنها در مقابله مستقيم با آمريکا و کشور هاي اروپايي قرار مي دهد بلکه آن را در تقابل آشکار با کشور هاي عرب و مسلمان منطقه بخصوص کشور هاي خليج قرار خواهد داد. اين گزينه کمکي به حل تقابل ايران با آمريکا نکرده است و خطر حمله آمريکا به تاسيسات هسته اي اين کشور را افزايش داده است. گزينه ديگر پيروي از نمونه کره شمالي است. در اين صورت ايران مي تواند برنامه هسته اي خود را محدود سازد و با تقويت اقتصاد و امنيت خود روابط بهتري نيز با کشور هاي خليج و منطقه برقرار سازد.
منطقه خليج از نظر استراتژيک و اقتصادي براي دنياي صنعتي غرب منطقه اي حياتي است. هر گونه تهديدي در اين منطقه نه از جانب آمريکا و نه از جانب هيچ کشوري در دنياي آزاد پذيرفتني نيست. ايران بايد در سياست خارجي خود تجديد نظر کند چرا که به سادگي آنچه تا به حال دنبال کرده است در جهت منافع ملي و امنيتي خود نبوده است. مردم ايران لايق صلح و ثبات و آينده اي بهتر و به دور از خشونت و جنگ هستند. سياست هايي که تهران در عراق، لبنان، غزه، يمن، و بحرين دنبال مي کند تنها باعث رشد خصومت و افزايش دخالت هاي نظامي در منطقه مي شود. منطقه ما اين استعدادرا دارد که براي توسعه، اصلاح و پيشرفت آن کوشش کنيم نه آن که به استقبال خشونت، ناتواني و عقب ماندگي برويم.
منبع : عرب نيوز - 7 آگوست 2007
No comments:
Post a Comment