گسترش سرکوب با سناریوی اعتراف گیری؟

واکنش هاي آگهي تلویزیونی فيلم امشب -

چهارشنبه 27 تیر 1386 [2007.07.18]
اميد معماريانo.memarian@roozonline.comپخش تیزر تلویزیونی آنچه اعترافات هاله اسفندیاری وکیان تاجبخش نامیده شده است با واکنش های گسترده داخلی وخارجی مواجه شده است. با این وجود درحالی که بخش های رادیکال جناح محافظه کار ورسانه هایی همچون روزنامه کیهان و یا سایت رجانیوز، به استقبال از چنین رویدادی رفته اند، سایت محافظه کارمیانه رو بازتاب از وجود ابهامات در پخش اعترافات یاد شده خبرداده است.
همچنین اعلام خبر پخش اعترافات که در آن اسامی متعددی مطرح می شود، اختلافاتی را دربین مسئولین مرتبط با پخش این برنامه به وجود آورده است. اعتراف گیران دستگاه های امنیتی که درطی سه سال گذشته تلاش کرده بودند، تا نام های خاصی را ازپرونده های مشابه درمیان اصلاح طلبان به بیرون بکشند تا به این ترتیب زمینه برخورد با مجموعه جدی ترین منتقدان داخلی خود را فراهم کنند، هیچگاه نتوانستند به آرزوی خود دست پیدا کنند. با این وجود فشار برروی صدا وسیما برای پخش همه سناریوی طراحی شده ادامه دارد.
سایت رجا نیوزبا اشاره به فشارهای یاد شده گفته است که اگر این اعترافات به صورت گزینشی پخش شود ازتاثیرآن خواهد کاست: "چنانچه اعترافات اسفندياري و تاجبخش به مرحله تأييد نهايي رسيده و در صحت و سقم آنها، شكي وجود ندارد، حذف بخشهاي مرتبط با اعترافات اين دو تن راجع به لايه هاي دولتي شبكه مزبور، از اعتبار و قابليت استناد اين اعترافات خواهد كاست."
بازتاب تلویحا پخش این اعترافات را معامله وزارت اطلاعات با متهمان برای آزادی آنها دانسته است. موضوعی که درپرونده های دیگری همچون پرونده رامین جهانبگلو نیزبه همین ترتیب عمل شد: " برخي منابع از احتمال توافق بين وزارت اطلاعات و اين متهمان، حكايت دارد كه پس از پخش آن، اين افراد ‌در برابر حضور در اين فيلم اعترافات آزاد شوند. در اين صورت، اين رويه تا اندازه‌اي شبيه رامين جهانبگلو خواهد شد كه با تهيه فيلم اعترافات آزاد شد و سپس با مراجعه به خبرگزاري ايسنا، اظهارات مشابهي داشت و بدون هيچ‌گونه مجازات و حتي وثيقه‌اي، پس از آن‌كه رسما و از سوي وزير اطلاعات، متهم به براندازي نرم شده بود، آزاد شد."
با این وجود این سایت خبری ازگمانه زنی های دیگری گفته است که به موجب آن قراراست احکام شدیدی برای متهمین یاد شده صادر شود: " در مقابل، ‌اخبار ديگري از نهايي شدن اين پرونده و تعيين مجازات سنگين براي اين متهمان خبر مي‌دهد كه فيلم اعترافات در راستاي آماده‌سازي فضاي رواني تبليغاتي براي اعلام حكم، تهيه و پخش مي‌شود."
سایت رجا نیوزهمزمان از بی اعتباردانستن چنین اعترافاتی نزد افکارعمومی خبرداده است: "بنابر خبري كه روز گذشته منتشر شد اعترافات هاله اسفندياري مدير برنامه خاورميانه مرکز مطالعات «وودرو ويلسون» در واشنگتن و كيان تاجبخش عضو مؤسسه جامعه باز (Open Society)، چهارشنبه و پنج شنبه شب، طي 2 قسمت از سيماي جمهوري اسلامي پخش خواهد شد. اعلام پخش تلويزيوني اعترافات اگرچه بازتاب گسترده اي در ميان رسانه هاي بيگانه به ويژه بخش فارسي زبان آنها داشته و اين رسانه ها كوشيده اند با اشاره به پيشينه اعترافات تلويزيوني در ايران، دست به نوعي اعتبارزدايي پيشدستانه بزنند اما پخش گزينشي اين اعترافات نيز در تسريع و تعميق اين جريان مؤثر خواهد بود."
درحالی که نه هاله اسفندیاری ونه کیان تاجبخش طی ماه های گذشته به وکیل دسترسی داشته اند و هنوز هیچ اتهامی از آنها علی رغم آنچه خواهند گفت ثابت نشده است، سایت رجا نیوز با ذکراتهام هایی که آن را برگرفته از"گزارش های نیمه رسمی" نامیده، آورده است: " اتهام اصلي اسفندياري شناسايي و ارتباط گيري با استادان ايراني و سپس اتصال مستقيم يا غيرمستقيم آنها به مراكز پژوهشي- امنيتي ايالات متحده خوانده شده است. این درحاليست كه وي با ايجاد يك شبكه داخلي و چند لايه اين ارتباطات را سامان داده و در ميان لايه هاي اوليه اين شبكه اسامي برخي از اعضاء دولت سابق نيز وجود دارد."
رجانیوز عملا بخشی ازهدف گیری طراحان سناریوی اعتراف گیری را اینچنین شرح می دهد: "با اين حال، چنانچه اعترافات اسفندياري و تاجبخش به مرحله تأييد نهايي رسيده و در صحت و سقم آنها، شكي وجود ندارد، حذف بخشهاي مرتبط با اعترافات اين دو تن راجع به لايه هاي دولتي شبكه مزبور، از اعتبار و قابليت استناد اين اعترافات خواهد كاست. گفتني است، تاجبخش و اسفندياري پيش از بازداشت، ارتباطات بسيار نزديكي با مشاوران سياسي رئيس جمهور سابق و معاون اسبق سياسي وزير كشور، ارتباطات نزديكي داشته است."
روزنامه کیهان، که چند روزپس ازدستگیری هاله اسفندیاری درمقاله ای به طرح یک سری مسائل درمورد فعالیت های وی پرداخته بود نیزدرخبری کوتاه، ازپخش اعترافات گفته است. درتیزر یک دقیقه ای که طی روزهای گذشته از تلویزیون دولتی پخش شد ووعده برنامه "به اسم دموکراسی" که مجموعه ای ازاعترافات در زندان هاله اسفندیاری، کیان تاجبخش ورامین جهانبگلو خواهدبود، مواردی مطرح می شود که روزنامه کیهان پیش ازاین به آن پرداخته بود.
روزنامه کیهان می نویسد: "پيش از اين نيز هاله اسفندياري در اعترافات خود اظهار داشته بود كه بنياد سوروس در ايران با ايجاد يك شبكه ارتباط غيررسمي و تلاش براي توسعه و گسترش آن، اهداف براندازانه خود را دنبال مي نموده است." این روزنامه درادامه آورده است: "روزنامه كيهان چندي پيش در پي بازداشت افراد ياد شده به اتهام جاسوسي، بخش هاي مهم و مبسوطي از كارنامه كاري آن ها در طول سال هاي گذشته را كه عمدتاً شامل جاسوسي به نفع بيگانگان با ايجاد يك شبكه ارتباط غير رسمي و اقدام عليه امنيت كشور و ارتباطشان با عوامل داخلي مي شد افشا كرد."
دراین میان سایت انصارنیوز که نزدیک به تندروترین لایه های دولت است، ظاهرا پیش ازپخش به برخی ازقسمت های بازجویی افراد یاد شده وسناریوی اعتراف دسترسی داشته است. این وب سایت مدعی شده است که هاله اسفندیاری در اعترافات خود اذعان کرده که در حوزه زنان با حقیقت‌جو، شادی صدر و فریبا داوودی مهاجر و ... ارتباط نزدیک داشته و جلسات زیادی با آن‌ها برگزار کرده است. بلافاصله بعد ازاین جمله انصار نیوز جمله ایی را مطرح می کند که بخش دیگری ازاهداف سناریونویسان امنیتی را از پروژه اعتراف دومحقق ایرانی-آمریکایی آشکار می کند: " این در حالی است که چندی پیش اخبار مربوط به کمک‌های مالی موسسه هلندی هیفوس، به برخی گروه‌های فعال زنان، از جمله شادی صدر و.... منتشر شده بود.... ما NGO ها را تامین مالی می‌کردیم و مدیریت 600 نفر ایرانی که عمدتا روزنامه‌نگار و دانشگاهی بودند و از کشورهای آمریکا ، کانادا و انگلیس بورس دریافت کرده بودند، با من بوده است. "
محافظه کاران که طی ماه های گذشته، بارها سازمان های غیردولتی وفعالان حقوق بشر را به اتهام های گوناگونی مزین کرده اند، چنانکه درپروژه های اعتراف گیری مرسوم است، با مطرح کردن نام های بسیاری ازافرادی که تحت فشارمقامات امنیتی هستند، عملا تلاش می کنند انها را به این وسیله مرعوب کنند. افرادی که می توانند بالقوه هدف پروژه های بعدی مقامات امنیتی قرارگیرند. انصار نیوز به این ترتیب با اسم اوردن ازبرخی چهرهای رسانه های و جامعه مدنی جهت گیری خودرا نشان می دهد: "وی هم‌چنین گفته که در داخل کشور با عمادالدین ب و در خارج نیز با حسین ب، رابطه نزدیک داشته و از آن‌ها مشاوره می‌‌گرفته است. ...اسفندیاری در بخشی از اعترافات خود به برنامه‌های در دست اقدام برای مشوش‌کردن و براندازی نظام اشاره کرده و آورده است: ما امسال را در ایران سال تنش اعلام کرده بودیم."
این چندین باراست که طی سالهای گذشته مسئولان امنییت به جای فرستادن متهمان به دادگاه عملا با اعمال فشارهای روانی وروحی ونگهداشتن درزندان های انفرادی به سمت اعترافات اجباری می برند. اعترافاتی که بعد ازمدتی با اعلام افراد یاد شده مبنی برتحت فشار بودن ان تنها بر بی اعتباری بیش ازپیش دستگاه های ذیربط انجامیده است.